Μετά την απελευθέρωσιν της Δωδεκανήσου ανεσυνεστήθησαν παλαιά αθλητικά και ποδοσφαιρικά σωματεία των διαφόρων κωμοπόλεων της Καρπάθου ή ιδρύθησαν νέα τοιαύτα, προς αναβίωσιν και διάδοσίν του αθλητικού πνεύματος και εις Κάρπαθον.

+ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ (ΤΑΣΟΣ) Ν. ΦΡΑΓΚΟΣ 1906-1975

ΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ “ΚΑΡΠΑΘΟΣ” ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ (ΤΑΣΟΥ) ΦΡΑΓΚΟΥ

Μία σκιαγράφησις των κυριωτέρων ποδοσφαιρικών ομάδων της Καρπάθου είναι, νομίζομεν, απαραίτητος προς ενημέρωσιν των απανταχού Καρπαθίων και των φιλάθλων κύκλων της Ελλάδος.

ΠΗΓΑΔΙΩΝ

Ποδοσφαιρική ομάς της Πρωτευούσης της νήσου υπό τον τίτλον «ΠΟΣΕΙΔΩΝ» ιδρυθείσα το 1924 από τους Λάζαρο Κοσμά, Ηλίαν Ορφανόν, Ιωάν. Οικονομίδη κλπ.

Κατά το διάστημα της Ιταλικής κατοχής έδωσε πολλάς συναντήσεις με άλλας ομάδας Ελληνικάς, Ιταλικάς και Αγγλικάς, και μετά την ενσωμάτωσιν της Δωδεκανήσου αναδιοργανωθείσα, ανεγνωρίσθη διά της υπ’ αριθ. 106/52 αποφάσεως Πρωτοδικείου Ρόδου, ώστε σήμερον να θεωρήται εκ των καλυτέρων της Καρπάθου.

Το σημερινόν Δ.Σ. του «ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ» αποτελείται από τους κ.κ. Λαζ. Κοσμάν,πρόεδρον, Γεώρ. Χατζηγεωργάκην αντιπρόεδρον, Εμμ. Κασιώτην Γραμματέα, Νικ. Μανιάν Ταμίαν, Μιχ. Χατζηπαναγιώτην Έφορον, και Μιχ. Πανάρετον και Μιχ. Αλλαχούζον Συμβούλους.

Την ομάδα των ποδοσφαιριστών του αποτελούν οι κ.κ. Εμμαν. Κασιώτης, Μηνάς Αυλωνίτης, Παντελής Χαλκιάς, Γεώργ. Ασπρομμάτης, Μιχ. Αλαχούζος, Μιχ. Πανάρετος, Μιχ. Χατζηγεωργίου,Νικολ. Λαμπρινός, Ηλίας Χιωτάκης, Γεώργ. Μανωλάκης, Θεοδ. Μανωλάκης, Παν. Σκευοφίλακας, Ιωάν. Ζαβόλας, Σωτήρης Τρεμπέλας, Ντίνος Καραξής, Ηλίας Δρακογιάννης, με Αρχηγόν τον κ. Γεώργιον  Μανωλάκην.

Η ομάς στερείται γηπέδου δια την προπόνησιν των ποδοσφαιριστών της και εάν ενισχυθή δια την απόκτησιν τοιούτου ασφαλώς θα σημειώση μεγαλυτέραν εξέλιξιν.

ΑΠΕΡΙΟΥ

Ο Αθλητικός Σύλλογος Απερίου ιδρύθη το 1928 με την πρωτοβουλίαν ορισμένων φιλάθλων νέων κυρίως των ποδοσφαιριστών της εποχής εκείνης και το 1946 μετωνομάσθη εις Αθλητικόν Σύλλογον Απερίου ο “ΠΡΩΤΕΥΣ” αναγνωρισθείς υπό του Υπουργείου Παιδίας. Έκτοτε οργανωμένος συνεχίζει το έργον του.

Κατόρθωσε δε χάρις στην πρωτοβουλίαν των φιλάθλων οπαδών του και εις την χρηματικήν αρωγήν των εν Αμερική Απεριτών και ιδίως του ιδρύματος Αθλητικού τμήματος της «ΟΜΟΝΟΙΑΣ», να δημιουργήσει το μόνον εν Καρπάθω υπάρχον ποδοσφαιρικόν γήπεδον το οποίον συν τω χρόνω τελειοποιείται και εξοπλίζεται με νέας εγκαταστάσεις και το οποίον τιμά την φιλοπατρίαν των ξενητευμένων παιδιών του Απερίου και ολόκληρον την νήσον μας.

Η Αθλητική του δράσις είναι πλουσία περιοριζόμενη φυσικά εις τα όρια της Καρπάθου καθ’ όσον ο «Πρωτεύς» αποδεκατίζεται κατ’ έτος από την πυορροούσαν μεταναστευτικήν αιμοραγίαν και διότι οι περισσότεροι των παικτών είναι φοιτηταί αναχωρούντες τον Σεπτέμβριον και επιστρέφοντες τον Ιούνιον, αγύμναστοι καθ’ όλην την διάρκειαν του χειμώνος.

Κατά τα δύο τελευταία έτη ήτοι του θέρους 1955 και 1956 έλαβε μέρος εις την διοργάνωσιν του αθλοθετηθέντος υπό του Ομίλου Καρπαθίων Νέων, κυπέλλου και το σημαντικώτερον γεγονός της ποδοσφαιρικής δράσεως του “Πρωτέως” υπήρξεν η μετάκλησις εκ Ρόδου του Γ.Σ.”Διγενής”.

Την 29/8 αφίχθη ο “Διγενής” ενισχυμένος δια 4 παικτών του Α.Ο.Ν. και ενός του “Διαγόρα”. Την ιδίαν ημέρα έγινε η συνάντησις εις το γήπεδον του “Πρωτέως” και έληξε με νίκην αυτού με 3 – 2. Ο “Πρωτεύς” λόγω της ενισχύσεως του “Διγενή” δια των παικτών του Α.Ο.Ν. και του “Διαγόρα” ηναγκάσθη να ενισχυθή και αυτός δια τεσσάρων του Αργοναύτου Πυλών Καρπάθου.

ΟΘΟΥΣ

Ο “ΑΡΗΣ” του Όθους ιδρύθη τω 1927 και ανεσυγκροτήθη μετά την απελευθέρωσιν. Το Διοικητικόν Συμβούλιον του αποτελούν οι κ.κ. Φρ. Βασιλειώτης, Ηλίας Χαζαντώνης, Φρ. Διακοβασίλης, Ι. Λαγωνικός, Κ. Αμανεζής, Γ. Κρητσιώτης, Θ. Μιχαηλίδης. Την ποδοσφαιρικήν ομάδα αποτελούν οι κ.κ. 10 Πηλείδης Κ. 2) Βασιλειώτης Εμμ. 3) Χαλκιάς Αν. 4) Πηλείδης Ι. 5) Βασιλειώτης Γ. 6) Βασιλαράκης Η. 7) Κοτετσινός. 8) Φιλιππίδης Εμμ. 9) Μιχαηλίδης Θ. 10) Χουβαρδάς Αντων. 11) Αμανεζής Κ. 12) Μιχαηλίδης Εμμ. 13) Νικολαΐδης Δ.

Ο “ΑΡΗΣ” του Όθους κατά τας τελευταίας συναντήσεις εσημείωσεν μεγάλην βελτίωσιν καίτοι στερείται ιδίου γηπέδου.

ΠΥΛΩΝ

Ο Αθλητικός σύλλογος «ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ” Πυλών ιδρύθη το έτος 1931. Οι πρώτοι ιδρυταί του Συλλόγου ήσαν οι κ.κ. ΕΜΜ. Αν. Ασλανίδης, Εμμ. Β. Σκούλος, Βας. Χρυσουλάκης, Κων/νος Ν. Κωνσταντινίδης, Ιωάννης Γ. Χαρατσοχάρτης.

Το σωματείον από το έτος της ιδρύσεώς του έως το έτος 1955 ήτο ανεπίσημον και έδιδε φιλικάς συναντήσεις μόνον με εντοπίους αθλητικούς συλλόγους.

Το 1955 κατόπιν ενεργειών του διοικητικού συμβουλίου αποτελουμένου εκ των κ.κ. Εμμ. Α. Ασλανίδη ως προέδρου, Γεωργίου Ν. Λυριστή ως αντιπροέδρου, Θρασύβ. Α. Ασλανίδου ως γεν. Γραμματέως Ανδρ. Κ. Σακελλιάδη ως ταμεία, Θεοχ. Έλληνα ως εφόρου, Νικ. Κ. Σκούλου και Βασ. Βαρίκα και ενεκρίθει υπό του Πρωτοδικείου Ρόδου ως επίσημον Σωματείον και ούτω υπάγεται πλέον εις την δύναμιν της Ε.Π.Σ.Π. Δωδεκανήσου.

Το ποδοσφαιρικόν τμήμα απασχολεί πλέον των 15 ποδοσφαιριστών άπαντες καταγόμενοι εκ Πυλών έλαβεν μέρος πλην των φιλικών συναντήσεων τρεις φοράς εις το υπό του Ομίλου Καρπαθίων Νέων διοργανούμενον κύπελλον Καρπάθου όπερ και εκέρδισε κατά το 1956.

ΑΡΚΑΣΗΣ

Η αθλητική κίνησης της Αρκάσης ήρχισεν δημιουργημένη προ έτους.

Πλήρης συγκεκροτημένη ποδοσφαιρική ομάς δεν υπάρχει ακόμη, χάρις όμως εις τας ενεργείας του προέδρου της κοινότητος κ. Γ. Φραγκούλη και του διδασκάλου κ. Κ. Παζαρζή και των κ.κ. Εμμ. Πύλιαρη και Κ. Φελουζή κλπ. θα δημιουργηθή τοιαύτη με την αξιοποίησιν του γηπέδου του Σχολείου, κατασκευήν γυμναστηρίου επί υπάρχοντος οικοπέδου, προ του ανεγειρομένου Δημοσίου σχολικού κτιρίου Αρκάσης δια την προπόνησιν των ποδοσφαιριστών και λοιπών αθλητών του χωριού.

Η Νομαρχία Δωδεκανήσου δια του εν Ρόδω Επιθεωρητού Σωματικής Αγωγής κ. Δημητριάδη προσφάτως επισκεφθέντος την Αρκάσα πρέπει να ενισχύση το αθλητικόν πνεύμα της Αρκάσης δια της παραχωρήσεως του σχολικού γηπέδου δια την προπόνησιν των αθλητών και οικονομικής ενισχύσεως δια την ταχείαν αποπεράτωσιν τούτου.

ΜΕΝΕΤΩΝ

Η ποδοσφαιρική ομάς Μενετών «ΠΡΟΟΔΟΣ» ιδρύθη προ τριετίας με την πρωτοβουλίαν του εξωραϊστικού Συλλόγου Μενετών. Επιτροπή εκ των κ.κ. Γεωργ. Ορφανού Προέδρου της κοινότητος και Γεωργ. Αλεξιάδη επεξεργάζεται την αυτοτελή αναδιοργάνωσιν της αθλητικής και ποδοσφαιρικής ομάδος με ιδιαίτερον καταστατικόν, κατασκευήν ιδίου γηπέδου εις θέσιν Προυάλωμα του οποίου αι εργασίαι ήρχισαν δια δωρεών του απανταχού Μενεδιατών και ιδιατέρας τοιαύτης του εν Αμερική Νικολ. Χατζημιχάλη, δια την προπόνησιν των ποδοσφαιριστών.

Την ποδοσφαιρικήν ομάδα αποτελούν οι κ.κ. Θ. Σεβδαλής, Ιωάν. Ηλιάδης, Αλέκος Νάσιος, Γεώργ. Ν. Μπράς, Γ. Οθείτης, Γεώργ. Χατζηδάκης, Σακ. Σακελλάκης, Κων. Λαμπετίδης, Νικ. Τσέρκης, Εμμαν. Πρωτοψάλτης, Παρ. Κυπριώτης, Βασ. Χατζημιχάλης, με προπονιτήν και αρχηγόν ομάδος τον κ. Κ. Διακονήν.

Και η κίνησις και αι ομάδες και όλα τα άλλα καλά είναι. Έλλειψις όμως βαθυτέρου αθλητικού πνεύματος, σεβασμού των παικτών προς αλλήλους εις τον στίβον, κρίσις διαιτησίας, παρετηρήθη κατά τας τελευταίας συναντήσεις. Και αυτά κυρίως πρέπει να προσέξουν οι ιθύνοντες δια να καταστή το θαυμάσιον γήπεδόν μας στίβος αθλητικού προσκυνήματος και όχι θέαμα ταυρομαχιών..

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Το παρόν βιβλίον δεν διεκδικεί «ιστορικήν» αναγνώρισιν, ούτε αναμένει φιλολογικάς δάφνας. Μοναδική μου φιλοδοξία υπήρξε να παρουσιάσω, σκόρπιαν δημοσιογραφικήν εργασίαν μου, 2 – 3 δεκαετηρίδων, η οποία συγκεντρωμένη νομίζω ότι δίδει δι’ αυτού σήμερον, ανάγλυφον μίαν αμυδράν εικόνα της Καρπάθου μας, των σταθμών της, των προόδων της, των προβλημάτων και αναγκών της, περασμένων και τωρινών, ώστε ο αναγνώστης του και μη Καρπάθιος ακόμη, να δύναται να λάβει μίαν συγκεντρωτική εικόνα της Καρπάθου. Εάν αυτό και μόνον κατόρθωσε, μου είναι αρκετή η ικανοποίησις.

Αλλά μεγαλύτερα ήτο η ικανοποίησίς μου, από την κατά το παρελθόν έτος 1956 επίσκεψίν μου εις Κάρπαθον, γενομένην διαπίστωσιν, από τας δύο δεκαετίας, κατά το 1946 και 1947 εντυπώσεις μου, από τα χωριά μας, ως προς τας παντοειδείς τότε ελλείψεις των, ιδία εις σχολικά ιδρύματα, διότι μετά δέκα έτη δεν εύρον πλέον σαράβαλα, αλλά μεγαλοπρεπή σχολεία και εις Βολάδα, και εις Μενετές, και εις Αρκάσαν και εις Σπώα, και ευαγή ιδρύματα εις Πηγάδια και Βάτσες και παντοειδή εκπολιτιστικά έργα, προς μπάσαν κατεύθυνσίν της Καρπάθου, τιμώντα τον πολιτισμόν όχι μόνο της νήσου μας, αλλά και του Έθνους μας και αποθεούντα τον άφθαστον πατρωτισμόν των ξενιτεμένων παιδιών της Καρπάθου.

Εάν στην δημιουργίαν ταύτην, συνέτεινεν ίσως, έστω και κατ’ ελάχιστον η δημοσιογραφική αυτή εκστρατεία μου κατά το 1946 και 1947 θα είναι τούτο η μεγαλύτερα αναγνώρησις εκείνης και η πλήρης δικαίωσις του παρώντος έργου.

Αθήναι Μάρτιος 1957
Α.Ν.Φ.

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ “ΚΑΡΠΑΘΟΣ” ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥ