Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος (trigger finger / stenosing tenosynovitis) είναι πάθηση κατά την οποία ένα δάκτυλο “κλειδώνει” ή “σκαλώνει” όταν ο ασθενής προσπαθεί να το λυγίσει ή να το τεντώσει.
Δρ. Παναγιώτης Ντεϊμεντές Ορθοπαιδικός, Επιμελητής Α
Παθογένεια
Οφείλεται σε φλεγμονή/πάχυνση του ελύτρου του καμπτήρα τένοντα (ιδίως στη θήκη Α1), με αποτέλεσμα δυσκολία στην ολίσθηση του τένοντα.
Δημιουργείται μηχανικό «εμπόδιο», και το δάκτυλο “εκτινάσσεται” όταν τελικά ξεπερνά την αντίσταση.
Κλινική εικόνα
- Αίσθημα εμπλοκής ή «σκάλωμα» κατά την κάμψη – έκταση.
- Πόνος στην παλαμιαία επιφάνεια, κοντά στη βάση του δακτύλου.
- Ψηλαφητή οζώδης διόγκωση (όζος του Notta).
- Σε προχωρημένα στάδια, το δάκτυλο μπορεί να μένει καθηλωμένο σε κάμψη.
Παράγοντες κινδύνου
- Επαναλαμβανόμενη χρήση χεριού.
- Σακχαρώδης διαβήτης.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Θυρεοειδοπάθειες.
Αντιμετώπιση
1. Συντηρητική
- Ανάπαυση, αποφυγή επαναλαμβανόμενης χρήσης.
- Νάρθηκας ακινητοποίησης.
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.
- Έγχυση κορτικοστεροειδών στο έλυτρο (υψηλά ποσοστά επιτυχίας).
2. Χειρουργική (αν αποτύχει η συντηρητική ή αν υπάρχει σοβαρή δυσλειτουργία)
- Διατομή της θήκης Α1 (απελευθέρωση του τένοντα).
- Πολύ καλά αποτελέσματα, χαμηλά ποσοστά υποτροπής.
Σταδιοποίηση του εκτινασσόμενου δακτύλου κατά Quinnell:
Στάδιο – Κλινικά χαρακτηριστικά
Στάδιο 0 –Ομαλή κίνηση, χωρίς συμπτώματα.
Στάδιο 1 – (ήπιο) Ήχος/αίσθηση «κλικ» κατά την κίνηση, χωρίς δυσκολία στην έκταση/κάμψη.
Στάδιο 2 – (μέτριο) Εμφανής εκτίναξη («σκαλοπάτι»), αλλά το δάκτυλο μπορεί να εκταθεί ενεργητικά.
Στάδιο 3 – (σοβαρό) Εμφανής εκτίναξη, το δάκτυλο εκτείνεται μόνο παθητικά (ο ασθενής δεν μπορεί μόνος του).
Στάδιο 4 – (προχωρημένο) Μόνιμη καθήλωση σε κάμψη, αδυναμία έκτασης ακόμα και με παθητική βοήθεια.
Αυτή η ταξινόμηση βοηθά στον καθορισμό της θεραπευτικής στρατηγικής (π.χ. στα στάδια 1–2 συνήθως δοκιμάζεται συντηρητική θεραπεία, ενώ στα 3–4 είναι συχνότερη η χειρουργική αντιμετώπιση).
