Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 25 Αυγούστου 2025, στο χωριό Όθος Καρπάθου, η παρουσίαση του νέου βιβλίου του συγγραφέα και ερευνητή Ιωάννη Β. Βασιλάκη:
«Κάρπαθος & Κάσος – Οθωμανικά Φορολογικά Κατάστιχα (1593, 1672, 1711)», που κυκλοφορεί από τις Petta Publications.

Το έργο στηρίζεται σε τρία αυθεντικά οθωμανικά φορολογικά κατάστιχα, τα οποία για πρώτη φορά έρχονται στο φως, προσφέροντας ανεκτίμητες πληροφορίες για τη δημογραφία, την κοινωνική δομή, την οικονομία και την πολιτισμική ταυτότητα της Καρπάθου και της Κάσου κατά τους 16ο, 17ο και 18ο αιώνες.

Ένα ταξίδι στη μνήμη των νησιών

Ο Ιωάννης Β. Βασιλάκης, συγκινημένος που παρουσίασε το έργο στον τόπο καταγωγής του, τόνισε ότι η έρευνά του δεν είναι απλώς μια μελέτη αριθμών, αλλά μια ανασύσταση ζωών και ταυτοτήτων: «Μέσα στις καταγραφές φόρων και ονομάτων, βρήκα οικογένειες, ιστορίες, μνήμη. Ένιωσα χρέος να τις φέρω στο φως», ανέφερε.

Στην ομιλία του υπογράμμισε πως τα κατάστιχα αποδεικνύουν ότι, παρά τους αιώνες της οθωμανικής κυριαρχίας, οι κάτοικοι διατήρησαν αλώβητα τα στοιχεία που συγκροτούν την ταυτότητα του Ελληνισμού:

  • Ορθοδοξία ως φάρος πνευματικής και κοινοτικής συνοχής.
  • Γλώσσα ως ζωντανό όργανο παράδοσης και μνήμης.
  • Οικογένεια ως θεμελιακή κυψέλη αντίστασης.
  • Έθιμα και παραδόσεις ως αθέατο, αλλά ισχυρό συνεκτικό ιστό.
  • Ονοματολογία ως μαρτυρία πίστης και συνέχειας.
  • Γη και περιουσία ως πατρίδα σε μικρογραφία, μεταβιβαζόμενη από γενιά σε γενιά.

Αντλώντας από τα κατάστιχα, το βιβλίο αποδεικνύει πως οι Καρπάθιοι και οι Κασιώτες δεν αλλοιώθηκαν, δεν εξισλαμίστηκαν, δεν ξεριζώθηκαν. Παρέμειναν ακλόνητοι στη γλώσσα, την πίστη και τις παραδόσεις τους, ενώ αναγνώρισαν τον εαυτό τους στη Μεγάλη Επανάσταση του 1821, όχι ως «ραγιάδες» αλλά ως Έλληνες με βαθιά ιστορική συνείδηση.

Σημαντικές επιστημονικές συνεργασίες

Ο Ιωάννης Β. Βασιλάκης εξέφρασε θερμές ευχαριστίες προς τον ομότιμο καθηγητή ΕΚΠΑ Μηνά Αλ. Αλεξιάδη για την επιστημονική του καθοδήγηση, καθώς και στον πρ. Έπαρχο και Φιλόλογο Μιχάλη Χανιώτη, για τη συμβολή του στον εντοπισμό αρχειακού υλικού στην Κωνσταντινούπολη.

Οι ομιλητές στην εκδήλωση ανέδειξαν τη σημασία του έργου, επισημαίνοντας ότι τα κατάστιχα προσφέρουν νέα τεκμήρια για τη μεταβυζαντινή και ενετική ιστορία του Αιγαίου, πέρα από εθνικές μυθοπλασίες και αναπόδεικτες γενικεύσεις.

Μια αφιέρωση στους απλούς ανθρώπους

Το βιβλίο είναι αφιερωμένο «στους απλούς ανθρώπους της Καρπάθου και της Κάσου, που δεν γράφτηκαν ποτέ στα μεγάλα βιβλία της Ιστορίας, αλλά έσωσαν την Ιστορία με την καθημερινή τους αντοχή».

Όπως τόνισε ο συγγραφέας, αυτοί οι ανώνυμοι νησιώτες είναι οι κρίκοι μιας αδιάσπαστης αλυσίδας που ένωσε γενιές και κράτησε ζωντανή την ελληνική ταυτότητα στα χρόνια της σκλαβιάς.

Ένα έργο με φωνή στο σήμερα

Σε μια εποχή όπου τα ζητήματα ταυτότητας, συνόρων και ιστορικής μνήμης συχνά αμφισβητούνται, το βιβλίο «Κάρπαθος & Κάσος – Οθωμανικά Φορολογικά Κατάστιχα» έρχεται να θυμίσει ότι η Ιστορία δεν ανήκει μόνο στους θριάμβους αλλά και στην καθημερινή επιμονή.

Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο συγγραφέας: «Εδώ ήμασταν. Εδώ μείναμε. Εδώ θα είμαστε.»

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Petta Publications
Τηλ.: 210 220 9393 , Email: info@petta-publications.com
Online παραγγελίες: https://vasilakis.clinkdev.gr