Τα Πηγάδια παρά την μικρότερη και εύκολη-επίπεδή τους έκταση, την πολυπληθέστερη επιχειρηματική, οικιστική και δημογραφική συγκέντρωση σε ακτίνα μόνο περί τα 4 χιλιόμετρα, κ.τ.λ., και τους πιο πλούσιους πόρους-έσοδα, άρα, με πολύ πιο προσιτές απ’ όλες τις απόψεις
δημιουργίες και προσβάσεις σε κάθε είδους υποδομές.
Κι εκεί που περιμέναμε, ότι με όλα αυτά τα πλουσιοπάροχα “ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ”, που χάρισε η Θεία Φύση, οι υπόλοιποι Καρπάθιοι και “οι ξένοι”, όμως, ούτε σαν πρώην μοναχικός (Πηγάδια), ούτε σαν “νυν και αεί” Δήμος Καρπάθου, όχι μόνον δεν μπόρεσε ουσιαστικά σε όλα τα επίπεδα στα της δικής του διοργάνωσης και ειδικά έχοντας μείνει πολύ πίσω σε σημαντικές-μεγάλες υποδομές, τώρα από την άλλη αναγκαστικά συμπαρασύρει και τα υπόλοιπα χωριά να μένουν κι αυτά πίσω στην υλοποίηση των δικών τους υποδομών.
Δεν πρέπει, όμως, να υποτιμούμε την ραγδαία πληθυσμιακή-οικιστική έξαρση των Πηγαδίων και να μην εξάρουμε την απίστευτη, ταχεία ανάπτυξη τους των περασμένων δεκαετιών, που δεν τις προλαβαίνουν, δύσκολα συμμαζεύονται.
Παρ’ όλα αυτά, για μας προέχει η πρωτεύουσα, διότι ας μη ξεχνάμε κι εμείς από τα χωριά, όποτε κατεβαίνουμε απολαμβάνουμε όχι μόνο όλες τις υπηρεσίες και τις αγορές των απαραιτήτων αλλά κατά κάποιο τρόπο απαιτούμε και οι υποδομές να είναι ακετά συμβατές με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις μας.
Πηγάδια Κάρπαθος!Φωτό: Demo Zervoudakis
Επειδή, απ΄εδώ και στο εξής οι πρώην κοινότητες και ο Δήμος έχουν γίνει ένα και το αυτό μεγάλο κουβάρι, που όπου μπερδεύει (ειδικά τα μεγάλα μπερδέματα), δεν μπορεί να τα ξεμπερδεύει πια από μόνο του, βάζουν πλάτη όλοι οι υπόλοιποι Καρπάθιοι, μηδενός εξαιρουμένου.
Έτσι κι αλλιώς, λοιπόν, όλοι Πηγάδια, Χωριά, ανακατεμένος ο ερχόμενος, έχουν πια λόγο για τα τεκταινόμενα ο ένας για τον άλλο.. ευτυχώς ή δυστυχώς δικιά σας η απόφαση.
Πάντως, να λέμε και των άλλων στραβών το δίκιο.. πριν σαν αυτοδιοικούμενες κοινότητες-χωριά, έστω με τα πενιχρά τους έσοδα και με την πλήρη συμπαράσταση των απανταχού συνδημοτών-ευεργετών τους, ενίοτε και με κάποιες “χορηγείες” κεντρικών πολιτευτών τους είχανε πετύχει πολύ περισσότερα, σχεδόν αυτάρκεις σε όλα τους.
Η πιο αξιοσημείωτη περίπτωση του Απερίου.. που κατάφερε να δημιουργήσει την περισσότερη “τοπικά εισαγόμενη ζωή” από κάθε άλλο χωριό με τα σχολεία, τα γήπεδα, οπωσδήποτε και με την Μητρόπολη, το άλλοτε “Ορφανοτροφείο” Αγίου Γεωργίου Βατσών, κ.τ.λ..
Μέγας πατριωτικός άθλος-συμβολή τοπικών αρχών, συλλόγων, κοινωνίας των Απεριτών, παράδειγμα προς μίμηση..
Αναφέρομαι συχνά σε θεωρούμενα από αρκετούς “παράταιρα” και ίσως ανεπιθύματα.. από πολλούς, όμως, άγνωστα με πολλαπλές συνέπειες, οπότε η γνωστοποίησή τους οπωσδήποτε κρίνεται άκρως αναγκαία.
Δύο κτυπητά παραδείγματα: Τα Πηγάδια, λοιπόν, σε πλήρη αντίθεση, ειδικότερα με τις κοινότητες Όλυμπο-Διαφάνι μέχρι την Αυλώνα την Σαρία, κ.τ.λ.., οι οποίες σηκώνουν ασύγκριτα βαρίδια στο Βόρειο Κέρας σε τεράστια, άγρια, ορεινή έκταση.. ασήκωτο και το Ζωντανό Παραδοσιακό τους Φορτίο σε παγκαρπαθιακή, ελληνική και παγκόσμια κλίμακα, γι’ αυτό κατέχει και την εξέχουσα-πρώτη θέση στο τουριστικό μας μενού.. όπως και σε Οικολογικό Φορτίο (που όμως αυτό πριμοδοτείται περισσότερο και απ’ όλα τα υπόλοιπα).
Ασύγκριτα και ασήκωτα βαρίδια και στο Νότιο Κέρας των Μενετών με τον κύριο κορμό κτισμένο πάνω σε Ιστορικό μεν, θεόρατο ΒΡΑΧΩΔΗ Λόφο δε, που “σηκώνει” και 6 ζωντανούς οικισμούς ενδοχώρια συν τις πολυπληθέστερες υπήνεμες παραλίες περιμετρικά από το Αρδάνι μέχρι το Αγριλαοπόταμο+ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ+ ΡΑΝΤΑΡ+ WindSerfing +Ανεμογεννήτριες+ΧΥΤΑ+ το μεγαλύτερο αγροτικό οδικό, υδρευτικό, ηλεκτροδοτούμενο, κ.τ.λ. δίκτυο.
Όπως, εξίσου συμβαίνει και στα υπόλοιπα χωριά, που τρεμοσβήνουν, χρειάζονται σημαντικές επεμβάσεις ανάνειψης.
Όσο αφορά το επίμαχο αμέσως προηγούμενο άρθρο μου, που περιγράφεται, έστω και από από μόνη της το Υπερθέαμα της Παραλιακής με τις 3-4 Σούπερ Πλατείες-Μανδράκι από την πανεύκολη προέκταση-μπάζωμά της.. αλλά χρήζει, επί πλέον, πλήθος υποστηριχτικών μέτρων για να μπορεί να σταθεί στα πόδια της και να ανταπεξέλθει στις πολλαπλές αποστολές της.. και που μόνον οι ειδικοί θα ξεδιπλώσουν ακόμα περισσότερο όλο της το μεγαλείο:
1) Μερικά απλά παραδείγματα από τα ουκ ολίγα: Κλειδαμπαρώνεται η Παραλιακή στα οχήματα τις βραδυνές ώρες καθ΄ όλη την τουριστική σαιζόν(!!).. και επί πλέον όλες “τις χρονιάρες μέρες των πανηγύρεων” των επιβατηγών πλοίων, που κατεβαίνουν σχεδόν όλα τα χωριά, προκαλώντας καταστάσεις “πολιορκίας”.. νταλίκες και αμάξια οχούμενα και παρκαρισμένα, άνθρωποι παντός φύλλου και εθνικότητας (Νέα Υόρκη), ζαρντινιέρες, παρτέρια, καθίσματα, υπαίθρια τουριστικά περίπτερα, ακόμη και βιβλιαγορά, κ.τ.λ., κ.τ.λ.
Δηλαδή, όλα μαζί στριμωγμένα σε στενάχωρους χώρους, ένας τριτοκοσμικός αχταρμάς..
Ινδία, χωρίς τις πραγματικές ιερές αγελάδες, καθώς οι δικές μας φαντασιόπληκτες “ιερές αγελάδες-εγωπάθειες” παρελαύνουν, από καιρό, επιδεικτικά μεν, μισερές δε και αρκετά “ΜΥΡΟΒΟΛΕΣ”, ευωδιάζοντας μαζί με τον καφέ και “τις βουτσές-κόπρανά” τους ολόκληρη την Παραλιακή, βοηθούντος και του θαλάσσιου μπάτη!
2)Από την μία αφήσαμε να εξαφανιστούν τα παραδοσιακά κτίρια των Πηγαδίων και από την άλλη τα περισσότερα πολυόροφα από τις έξω προσόψεις της Παραλιακής και από τις μέσα του Τουριστικού Πεζόδρομου να διαμορφώσουν ένα αλαλούμ, μη αντάξιο στην πλούσια ιστορικότητα του νησιού και μη ανταποκρινόμενο στις απροσδόκητες προσδοκίες της αφρόκρεμας της υφηλίου.
Τι να σου κάμουν οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί μας, όταν αφίεται η κάθε πρωτοβουλία στις εντολές του κάθε άσχετου ιδιοκτήτη πως θα ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΘΕΙ(!) ΤΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΟΨΗΣ ΤΗΣ ΒΥΤΡΙΝΑΣ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΚΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ.
Άρα, επείγει οι δημόσιοι και οι ιδιωτικοί και κυρίως οι τοπικοί φορείς, να υιοθετήσουν αυστηρούς κανόνες ενός μοντέλου αειφόρου, καινοτόμου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, υψηλής αισθητικής, ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟ, κατ’ αρχάς σε όλα τα δημόσια κτίρια της κεντρικής και της τοπικής διοίκησης, κ.τ.λ…
Και σε ιδιωτικά σε επίκαιρες τοποθεσίες, όπως την Προκυμαία, τον Τουριστικό Πεζόδρομο, τις Παραλίες, τις Κεντρικές Πλατείες Πηγαδίων και Χωριών συνδράμοντάς τα, κατά το δυνατόν (Αρχιτεκτονικά, κ.τ.λ.).
Κι εδώ μας πνίγουν, θεωρώ, οι στοιχειοθετημένες ενστάσεις μας:
α) Είναι ποτέ δυνατόν μια ολόκληρη χώρα να στηρίζεται αποκλειστικά και μόνον στα Έργα και Ημέρες της Αρχαίας Αίγλης.. κι ένα ολόκληρο νησί, Κάρπαθος, που λείπουν τέτοια Αρχαιοελληνικά Μνημεία, να στηρίζεται αποκλειστικά και μόνον στα ελάχιστα Ιταλικά Αριστουργήματα, μέσα στο διάβα των ιταλών στο νησί μόνον μερικών δεκαετιών, να καταστούν πλέον τα μοναδικά διαχρονικά μας συγκροτημάτα, του Επαρχείου και του Τελωνείου-Λιμεναρχείου;
β) Εμάς, δηλαδή, των νεοέλληνων, των ΝΕΟΚΑΡΠΑΘΙΩΝ το πέρασμά μας θα είναι ανύπαρκτο;
Και εάν αναστοχαστούμε, ότι πριν 3-4 γενιές, οι αξεπέραστοι τεχνίτες προπαππούδες μας, έστησαν σε όλες τις χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής απαράμιλλα μεγάλα έργα-ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΗΣ, ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΡΠΑΘΙΚΗΣ ΦΙΛΟ-ΑΡΙΣΤΟΤΕΧΝΙΑΣ ΤΟΥΣ.
γ) Αν ξυπνήσουμε, παράλληλα, μερικές μνήμες, που τις θυμόμαστε μόνο σε μεγάλα οικογενειακά γεγονότα γάμους, βαπτίσια, γιορτές, κ.τ.λ. και να ρίξουμε μιά ματιά στα μπαούλα του Μεγάλου μας Σπιτιού (Μ.Σ.). στη καμφοριασμένη καλή φορεσιά του (Μ.Σ.) με τα αμίμητα εργόχειρα παραδοσιακής τέχνης πολλών γενεών προσφιλών μας προσώπων, που περιμένουν
ΤΟ γεγονός για να πλασάρουν τους κρυμένους θησαυρούς τους-κειμήλια στα φόρα, στα τραπεζάνια, στους τοίχους, στα ράφια, κ.τ.λ.
Αλλά σήμερα αρκετοί βαυκαλιζόμαστε, που επιδεικνύουμε στα σπίτια μας ή και πουλάμε κινέζικα “μεταμφιεσμένα” σαν δήθεν καρπάθικα, αιδώς Αργίοι.
Αν δεν αλλάξουμε, λοιπόν, ρότα και από “άρρωστοι ξενομανιακοί” στα πάντα να εντρυφήσουμε εντατικότερα και να υποστηρίξουμε τις καταδικές μας πατροπαράδοτες παραγωγές καλλιτεχνίας, απλά θα εξάγουμε τους πολύτιμους, ζωηφόρους πόρους μας και θα εισάγουμε ευτελή υποπροϊόντα και την μία κρίση πάνω στην άλλη κρίση, ατελεύτητες.
δ) Εγώ προσωπικά θα ήθελα να δω, επί πλέον, σε όλα τα νέα ή σε ανακαινήσεις ξενοδοχείων αντί των άχαρων παραλληλόγραμων δωματίων να καθιερωθεί από τους επιχειρηματίες ξενοδόχους μας “Νέος Επαναστατικός Καρπάθικος Εξωραϊσμός” με την δημιουργία Μεγάλου Καρπάθικου Σπιτιού, ασφαλώς σε μικρογραφία με: ξύλινο σοφά-μουσάντρα, τραπεζάνια, ράφια, κ.τ.λ. με τον ανάλογο παραδοσιακό διάκοσμο.. με διαφοροποίηση ο αποκρίατος από τις παλαιότερες εσόκλειστες αποθήκες λαδιού, κρασιού, κ.τ.λ., που δυστυχώς έχουν αχρηστευθεί από τις νέες μας ενασχολήσεις, να είναι πια ολάνοικτος (ο αποκρίατος) για οποιαδήποτε βοηθητική χρήση, κάτω από τον σοφά-μουσάντρα, κουζίνα, τραπεζαρία κ.τ.λ., εξοικονομώντας πολύτιμο χώρο και φέρνοντας στο προσκήνιο, οπωσδήποτε, και τις εκσυγχρονισμένες, πανέμορφες, καρπάθικες ιδιαιτερότητες.
Και διερωτώμαι έτσι εύκολα χάνονται ή αφήνουμε να εξαερίζονται τα ιδιαίτερα D.N.A. μας από τους άλλοτε λεβέντες μας πρωτοπόρους στην ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΑ εκτός συνόρων και από τις λεβέντισες μας εντός σπιτιού, που έχουν δώσει και θα δίδουν στο διηνεκές την τεράστια, ανυπολόγιστη ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΥΠΕΡΑΞΙΑ.
Σκεφτήκαμε ποτέ χωρίς αυτή την ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ υπεραξία της χώρας μας και της δική μας ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ, ΤΗΣ ΟΛΟΖΏΝΤΑΝΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΜΑΣ, ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΟΥ, και των υπολοίπων χωριών, τι θα ήμασταν;
Κι επειδή μιλάμε για αξίες και όλα πια είναι μετρήσιμα οικονομικά μεγέθη έχει βρεθεί ο επισκέπτης είναι διατεθειμένος να δαπανήσει έως και 20% επιπλέον για να ζήσει μία τέτοια ταξιδιωτική εμπειρία με σεβασμό στον τόπο που επισκέπτεται, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη μιας αποδοτικότερης τουριστικής αγοράς.
ε) Τέτοια πολιτεία με τόσες προγονικές δόξες, που έχει γεμίσει ολόκληρη την προηγμένη Δύση, εκτός των άλλων, με παρόμοιες, άρτιες πολιτιστικές δομές-προσόψεις κτιρίων, κ.τ.λ., να καταντήσει σήμερα με τόσα ευρωπαϊκά “δώρα-στηρίγματα”, τόσο φτωχή, τόσο γυμνή.. με τόσες επιδοτήσεις-ζάμπα από την πολιτεία, από την Ε.Ε., πάνω-κάτω την μισή της επένδυσης, να μην εμπίπτουν-υποχρεώνουν σε ένα μακροχρόνιο καθολικό, άψογο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό.
Ούτε ένα επί πλέον ποσοστόν επιδότησης απαραίτητο για να συμβάλλει στην ανάπτυξη των παραπλήσιων υποδομών-συνεργιών από ιδιώτες-επιχειρηματίες και δημόσιους φορείς να συντονίζουν τις προσπάθειες τους για μία μακροπρόθεσμη ανανέωση και βελτιστοποίηση κοινωνικά, αισθητικά του αστικού μας ιστού και επαναπροσδιορισμού έτσι της οικονομίας κάθε
περιοχής.
3) Εκτός των υψηλών επιδοτήσεων παράλληλα και το πνευματικό και το επιστημονικό προσωπικό της Καρπάθου ανωτάτου επιπέδου θα συνηγορούσε για την πολύτιμη “καρπαθιοποίηση” και δεν θα είναι άμοιροι ευθυνών για την συνδιαμόρφωση μιας Νέας Καρπάθου.
Μία Μύκονος με αποκλειστικά δικά της χαρακτηριστικά, ούτε αρχαία, ούτε ιδιαίτερα φυσιολογικά, κ.τ.λ. κατώρθωσε να καταστεί παγκόσμιο θέρετρο ακόμη και του τζετ-σετ, με 100% ντόπιες, νεόκοπες, ΟΜΩΣ ΜΕ ΜΥΚΟΝΙΑΤΙΚΕΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ.
Γι’ αυτό και στα χωριά επιβάλλεται να διατηρηθεί η κομψή, ανεπιτήδευτη ομοιομορφία αιγαιοπελαγίτικων χρωμάτων και οικοδομών, πέρα από τον σημερινό τραγέλαφο αλλοπρόσαλλων-νεοπλουτίστικων συνδυασμών, που δεν έχουν καμία σχέση με τις παραδοσιακές νησιώτικες εικόνες.
4) Επανερχόμενοι στην Νέα Παραλιακή με τόσες άνετες, υπέροχες άπλες σε κάθε μία από τις 3-4 νέες, μοναδικές Κεντρικές Πλατείες θα μπορούσαν να προστεθούν, διαμορφώνοντας διάφορα επίκαιρα σημεία, σε «Γωνιές Εκπλήξεων», με πολλά παραδοσιακά και καινοτομικά δρώμενα–εκδηλώσεις: που από Παραλιακή-Λιμάνι σε κόμμα θα την «νεκρανάσταιναν» σε μια αέναη, πολύβουη-μπίζι.
Και με επί πλέον, π.χ.: Εκθέσεις Τοπικών Γεωργο-Κτηνοτροφικών και Παραδοσιακών Προϊόντων, Εκθέσεις Εικαστικών Τεχνών-Βιβλίου ντόπιων και “ξένων”, Πολιτιστικές Κυριακές Συλλόγων Χωριών, επέκταση του Παραλιακού Δημοτικού Θεάτρου, Περίπτερα Τουρισμού-Ειδικών Ομάδων, ένας επί πλέον Σταθμός-Στάση λεωφορείων, ενός Ταξί, Ιχθυόσκαλα, Ψαραγορά, Σφαγεία, με αναπλάσεις-δενδροστοιχείες από φοίνικες-στίγμα οπωσδήποτε ΗΜΙΤΡΟΠΙΚΟ, κ.τ.λ.
Αν, όπως φαίνεται, μερικοί παραβλέπουν τόσους απρόσμενους μποναμάδες-τζακ ποτ: την πλουσιότατη πολιτιστική μας κληρονομιά σε εθνικό αλλά και σε καρπαθιακό επίπεδο… το πιο υψηλό ανθρώπινο δυναμικό των Καρπαθίων, εντός και εκτός συνόρων, πνευματικά και υλικά, με αποκορύφωμα τους ανωτάτους εκπροσώπους στην διακυβέρνηση της χώρας.
Τις ρέουσες άφθονες επιδοτήσεις.. τα έσοδα επί ΤΟΠΟΥ από τον τουρισμό, και ΕΚΤΟΣ από επιχειρήσεις και ακίνητα σε πολύ υψηλά επίπεδα..
Εμείς στα χωριά και όλη η υφήλιος το έχουμε εμπεδώσει, ότι οι ιδιαίτερες Καρπάθικες παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμά μας είναι η ταυτότητά μας, (χαριτολογώντας) φτάνει να το ενστερνιστεί και “η Πολυεθνική των Πηγαδίων”.. Αν δεν μπορούμε ενωμένοι να επαναπροσδιορίσουμε ΤΟ ΝΕΟ ΚΑΡΠΑΘΙΑΚΟ ΜΑΣ BRAND-ΛΟΓΟΤΥΠΟ, με τόσα αξεπέραστα εχέγγυα, όλων των εποχών, θα είμαστε άξιοι της τύχης μας.
ΤΩΡΑ ΟΜΩΣ, ΑΛΛΙΩΣ ΠΟΤΕ;
Εμάς, πάντως, ηθικοπατριωτική υποχρέωσή-αποστολή μας θα είναι να συνεχίσουμε να θυμίζουμε, προς κάθε κατεύθυνση, για την υλοποίησή τους..
Καλά, για το Λιμάνι, ούτε κουβέντα, σήμερα.. Μακροσκελείς πρόλογοι για τον επόμενο Οδικό, Κυκλοφοριακό, Πολεοδομικό, Χωροταξικό, κ.τ.λ. και εν τέλει Λιμενικό Ανασχεδιασμό…..!!!!
ΜΑΚΗΣ ΡΗΓΑΣ-ΡΗΓΟΠΟΥΛΗΣ
